วันพฤหัสบดีที่ 5 ตุลาคม พ.ศ. 2560

นวัตกรรมการพัฒนารูปแบบประเมินตนเองออนไลน์ โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ในเขตเมืองจังหวัดพิษณุโลก

หลักการและเหตุผล / ที่มา

          ในเขตเมืองพิษณุโลก มีเมืองใหญ่ ๒ แห่งที่มีประชากรอยู่อาศัยหนาแน่นเกิน ๑๐,๐๐๐ คน ความหนาแน่นของประชากรมากกว่า ๓,๘๐๐ คน ต่อพื้นที่ ๑ ตารางกิโลเมตร คือ เขตเทศบาลนครพิษณุโลก และเทศบาลเมืองอรัญญิก  จากรายงาน Annual Surveillance Report ปี ๒๕๕๘ ของหน่วยงาน พบว่า จังหวัดพิษณุโลกมีอัตราป่วยโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์หลัก ๕ โรค ( หนองในแท้, หนองในเทียม, ซิฟิลิส, แผลริมอ่อน , ฝีมะม่วง ) สูงมากที่สุดโดยมีอัตราป่วย ๕๙.๖ ต่อแสนประชากร  โดยเฉพาะในเขตเมืองใหญ่ ๒ แห่ง (เทศบาลนครพิษณุโลก และ เทศบาลเมืองอรัญญิก)   มีสัดส่วนผู้ป่วยโรคนี้มากถึงร้อยละ ๖๗ ของผู้ป่วยทั้งจังหวัดพิษณุโลก เมื่อวิเคราะห์แล้วอัตราป่วยนี้ยังต่ำอยู่มาก เพราะเป็นข้อมูลรายงาน ๕๐๖ เพียงส่วนเดียวจากโรงพยาบาลของรัฐในสังกัดกระทรวงสาธารณสุขเท่านั้น จึงยังมีประชาชนในเขตเมืองอีกจำนวนมากที่ยังเข้าไม่ถึงบริการเชิงรุกในการตรวจคัดกรองโรค เพื่อรับทราบสถานะความเจ็บป่วยของตนเอง อันจะทำให้การป้องกันควบคุมโรคติดต่อนี้ในเขตเมืองดำเนินการได้อย่างไม่ครอบคลุม รอบด้าน

วัตถุประสงค์
           ๑. เพื่อส่งเสริมให้ประชาชนกลุ่มเสี่ยงได้เข้าถึงบริการเชิงรุกการคัดกรองโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ รับรู้สถานะระดับความเสี่ยงของตนเองในเบื้องต้น ค้นหาผู้ป่วยรายใหม่ได้เพิ่มขึ้น
           ๒. เพื่อให้ประชาชนรุ่นใหม่กลุ่มเสี่ยง เกิดความตระหนักในการป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ด้วยตนเองมากขึ้น

วิธีการที่ใช้
               สร้างนวัตกรรมแบบประเมินความเสี่ยงสุขภาพทางเพศด้วยตนเองในเขตเมืองจังหวัดพิษณุโลก ดำเนินการให้ผู้เชี่ยวชาญ / ผู้ทรงคุณวุฒิ ตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือ พัฒนาเว็ปไซต์การประเมินตนเองออนไลน์ฯ  ดำเนินการทดลองและสนับสนุนการใช้รูปแบบ ฯ

ผลการศึกษา / ผลการดำเนินงาน
             ได้นวัตกรรมรูปแบบประเมินตนเองออนไลน์โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ในเขตเมืองจังหวัดพิษณุโลก  โดยมีลักษณะรูปแบบที่สำคัญ คือ
     ๑.  ใช้ฟรีเว็ปไซต์ในการพัฒนารูปแบบประเมินออนไลน์ฯ ( คลิ๊กไปที่  https://t.co/X7tf7iww2s )  หรือใช้ App.Line เพิ่มเพื่อนแสกน QR Code ตามภาพ

๒.   ข้อคำถามจำกัดให้น้อยที่สุดจำนวน  ๑๕ ข้อ เพื่อให้โปรแกรมออนไลน์ทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ และเหมาะสมกับวิถีชีวิต เวลา ความสะดวก ความร่วมมือ ของผู้ตอบแบบประเมินฯ ที่อาศัยในเขตเมือง 
๓.   แบบประเมินฯ เป็นชนิดแบบกรอกตัวเลข และเลือกคำตอบ  ผ่านทางโทรศัพท์มือถือ Smartphone ระบบ  Android หรือ IOS ใช้เวลาทำประมาณ  ๒ ๕ นาที เมื่อให้ข้อมูลครบทุกข้อแล้ว ระบบจะแสดงผลเป็นตัวเลขร้อยละทันทีว่าผู้ประเมินตนเองนั้น เสี่ยงน้อย เสี่ยงปานกลาง เสี่ยงมาก เสี่ยงมากที่สุด พร้อมมีคำแนะนำในการเข้ารับการตรวจทางห้องปฏิบัติการยืนยันผลทางวิทยาศาสตร์
๔.  สร้างภาพคิวอาร์โค๊ด (QR: Quick Response Code) เชื่อมกับ URL Address ของแบบสอบถามออนไลน์ สามารถใช้ Application LINE เพิ่มเพื่อนสแกนรูปแปลงเข้าสู่แบบสอบถามได้ทันที 
๕.   กระจายส่งต่อภาพแบนเนอร์ QR Code ไปยังพื้นที่เขตเมืองเป้าหมายต่อผ่านสื่อสังคมออนไลน์ เช่น Application Line , Facebook Group , Instragram และในเวทีการประชุม อบรม สัมมนา ทางวิชาการให้กับเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบป้องกันควบคุมโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์  จากสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด  โรงพยาบาลศูนย์  โรงพยาบาลทั่วไป  โรงพยาบาลอำเภอ  กองสาธารณสุขเทศบาล  แกนนำชุมชน ฯลฯ
๖.  ดำเนินการทดลองและสนับสนุนการใช้รูปแบบประเมินตนเองออนไลน์ฯ โดยกลุ่มสื่อสารความเสี่ยงและพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพ ของหน่วยงาน  ในกลุ่มเป้าหมายเสี่ยงสูงนักศึกษา  พบว่ามีผลตอบรับดี และสามารถคัดกรองโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้ทั้งเพศชาย และหญิง ส่งต่อเข้าสู่ระบบบริการสุขภาพเขตเมือง
๗.  สร้างความแปลกใหม่ และดึงดูดความสนใจของกลุ่มเป้าหมายที่จะประเมินความเสี่ยงสุขภาพทางเพศด้วยตนเองมากขึ้น


สรุปและวิจารณ์
           นวัตกรรมการพัฒนารูปแบบประเมินตนเองออนไลน์โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ในเขตเมืองจังหวัดพิษณุโลก ของ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ ๒ พิษณุโลก กรมควบคุมโรค เป็นนวัตกรรมการพัฒนา ลักษณะที่สำคัญ คือ ดำเนินการทางเว็ปไซต์  เผยแพร่ภาพ QR Code ผ่านทางสื่อสังคมออนไลน์  จึงแบ่งปันส่งออกกระจายแบบประเมินจากหน่วยงานสู่สาธารณะได้อย่างมีประสิทธิภาพในวงกว้าง รวดเร็ว ทันต่อสถานการณ์ กระจายเข้าถึงประชาชนกลุ่มเสี่ยงได้ทุกระดับได้ภายในเวลาอันสั้น ไร้ขอบเขตข้อจำกัดด้านเวลาและพื้นที่  เป็นการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีผสานต่อเกื้อกูลไขว้ซึ่งกันและกัน  เหมาะสมกับวิถีชีวิตคนเมือง  ผู้ตอบประเมินตนเองสามารถกระทำได้ด้วยตนเองผ่านโทรศัพท์มือถือชนิด Smartphone  ที่ใด เวลาใดก็ได้ที่สะดวก  และไม่รู้สึกกระดากอายในการเลือกตอบแบบประเมิน เนื่องจากไม่ต้องเปิดเผยความลับเฉพาะตนต่อผู้อื่นต่อหน้า จึงกล้าที่จะให้ข้อมูลตามจริงมากกว่าแบบประเมินลักษณะอื่น เปิดโอกาสในการรับทราบสถานะสุขภาพของตนเอง  เป็นการสื่อสารทางตรงถึงประชาชนได้มากขึ้น


ข้อเสนอแนะ
             ทิศทางการใช้ประโยชน์ในระยะต่อไป สถาบันป้องกันควบคุมโรคเขตเมือง กรมควบคุมโรค และหน่วยงานในระดับพื้นที่ควรใช้ประโยชน์จากนวัตกรรมการพัฒนารูปแบบประเมินตนเองออนไลน์ฯ ที่ได้พัฒนาไว้  โดยการต่อยอดรับช่วงต้นแบบที่สร้างไว้ไปบริหารจัดการ  ขยายผลการเข้าถึงเป็น Application Smartphone สร้างกลุ่มรับข่าวเฉพาะที่ตรงเป้าหมาย เผยแพร่ย้ำเป็นระยะอย่างสม่ำเสมอ  กระตุ้นประชาชนรุ่นใหม่กลุ่มเสี่ยงที่สนใจสื่อสารสนเทศสาธารณะ ได้เข้าถึงบริการเชิงรุกรับรู้สถานะระดับความเสี่ยงสุขภาพทางเพศด้วยตนเองในเบื้องต้น และมีความตระหนักถึงการป้องกันตนเองให้ปลอดภัยจากติดต่อของโรค ปรับเปลี่ยนทัศนคติและพฤติกรรม รู้วิธีการหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงการเกิดโรค ป้องกันตนเองล่วงหน้า จะช่วยลดหรือบรรเทาความรุนแรงการเกิดโรค และการป่วยด้วยโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้อย่างมาก


ภาพถ่ายประกอบ
    ลักษณะภาพภาพคิวอาร์โค๊ด (QR: Quick Response Code) เชื่อมกับ URL Address ของแบบสอบถามออนไลน์ สามารถใช้ Application LINE เพิ่มเพื่อนสแกนรูปแปลงเข้าสู่แบบสอบถามได้ทันที ที่ Weblink : https://t.co/X7tf7iww2s 





ผู้พัฒนา / เจ้าของผลงาน : เภสัชกรเชิดเกียรติ  แกล้วกสิกิจ

3 ความคิดเห็น:

  1. ยอดเยี่ยมครับ ^_^

    ตอบลบ
  2. ความคิดเห็นนี้ถูกผู้เขียนลบ

    ตอบลบ
  3. *_* ด้านมุมขวาบนของเมนู สามารถแปลภาษาบทความนี้ได้อีกหลายสิบภาษา เช่น เขมร จีน ญี่ปุ่น อินโด ฯลฯ เผื่อเครือข่ายต่างประเทศจะสนใจ

    ตอบลบ